Kilka dni temu opublikowałem wpis Książki o giełdzie i inwestowaniu – polecane przez 65 ekspertów. Teraz, na jego podstawie, stworzyłem listę TOP 17 najczęściej polecanych książek o giełdzie i inwestowaniu. W zestawieniu znalazły się książki, które zostały polecone przynajmniej 2 razy. Pod każdym tytułem znajdziesz wybrane opinie wyrażone przez wspomnianych ekspertów. Zapraszam do lektury 😉
1. Czarodzieje rynku. Rozmowy z wybitnymi traderami (Jack Schwager) – 8 głosów
“Nie popiszę się tu na pewno oryginalnością, ale z tego typu książek zawsze będę największym sentymentem darzył Market Wizards Schwagera :). Nie wiem, może dlatego, że była jedną z pierwszych, które czytałem, ale już żadna potem nie wywarła na mnie takiego wrażenia.” – Kamil Cisowski (Di Xelion)
“Książki z tego cyklu bardzo przyjemnie się czyta, można poznać historie wielu inwestorów, którym powiodło się w inwestowaniu oraz poznać bardzo różne drogi, które mogą prowadzić do sukcesu.” – Michał Krajczewski (BM BNP Paribas)
“Pokazała mi ona, że nie ma jednej słusznej drogi do osiągnięcia sukcesu i że każdy musi znaleźć taką, która jest skuteczna i najbardziej dopasowana do niego. Poza tym, na bazie przykładów konkretnych, znanych ludzi pokazało mi to, że droga do sukcesu w większości wypadków bywa bardzo wyboista.” – Ryszard Miodoński (Noble Funds TFI)
“Inspirujące rozmowy z zarządzającymi aktywami i inwestorami mającymi różnorodne podejście do strategii inwestycyjnych. Mimo upływu lat nadal bardzo aktualna.” – Krzysztof Pado (BDM)
“To pierwsza i najlepsza część z serii książek opisujących traderów i inwestorów. Po jej przeczytaniu gdzieś pod koniec lat dziewięćdziesiątych zrozumiałem, że nie ma jednej metody i strategii funkcjonowania na rynku. Wspólny jest tylko rys emocjonalno-psychologiczny oraz podejście do ryzyka. Książka opublikowana była pierwotnie w 1988 roku. Gdy ją wydawałem kilka lat temu, obawiałem się, że być może się zestarzała. Ale po przetłumaczeniu byłem przekonany, że nadal jest aktualna. Choć zmieniło się na rynkach niemal wszystko.” – Grzegorz Zalewski (DM BOŚ, wyd. Linia)
2. Sztuka spekulacji (Zenon Komar) – 8 głosów
“Tą książkę pamiętam zdecydowanie najlepiej. Może dlatego, że była to pierwsza książka po polsku opisująca prostym językiem mechanizmy giełdowe. Może dlatego, że przylgnęła do niej opinia, że to ona w dużej mierze przyczyniła się do pierwszego krachu giełdowego na GPW w 1994 r., ponieważ to z tej publikacji duża część spekulantów dowiedziała się, że kształt wykresu WIG na początku 1994 r. bardzo mocno przypomina złowieszczą formację głowy i ramion. Chyba najlepszą reklamę tej książki może stanowić wypowiedź jednej z osób nie interesujących się giełdą, a która sama przyznała, że czyta ją się jak kryminał – „od deski do deski”. To chyba świetna rekomendacja tej publikacji.
Zaznaczę tylko, że doświadczeni inwestorzy i spekulanci nie znajdą w tej książce niczego odkrywczego, ponieważ jest ona skierowana do nowicjuszy i omawia podstawowe zagadnienia. A dodatkowo opisywane na podstawie realiów giełdowych z lat osiemdziesiątych XX w.” – Alfred Adamiec (NDM)
“Wokół tej książki generalnie była taka mgiełka tajemniczości, mówię o latach 90-tych, kiedy uważało się, iż jest to pozycja lekko nie z naszego warszawskiego świata a jej autor niekoniecznie był poważany przez „wielkich” uczestników dogrywek w domach maklerskich. Czytali jednak wszyscy a treści tam zawarte zdecydowanie pamiętam to dzisiaj.” – Krzysztof Łucjan (Lucjan Trade)
“W 1993 r. należała ona do jednych z pierwszych książek poświęconych inwestowaniu na rynku finansowym. Wówczas odkrywała przed czytelnikami nieznany (czy też mało znany) świat analizy technicznej, w tym teorii Elliotta. Zamieszczone w niej wykresy, przedstawiające wybrane formacje analizy technicznej, do dzisiaj przemawiają do mnie w sposób niezwykle sugestywny (lepiej niż pozycje J. Murphy’ego czy M. Pringa również z obszaru analizy technicznej). Poza tym, miałem przyjemność wymienić poglądy nt. analizy technicznej z Panem Zenonem Komarem, który zawsze dla mnie pozostanie niedoścignionym wzorcem do naśladowania na rynkach finansowych. W 2011 r. ukazało się drugie, dwutomowe, wydanie tej książki („Sztuka spekulacji po latach”), znacznie poszerzone w stosunku do pierwszego. Jednak moje serce nadal pozostaje z tym wydaniem z 1993 r. , w niebieskiej okładce, symbolizującej dynamizm, kreatywność i inspirację.” – Krzysztof Borowski (SGH)
“To książka z początku lat 90-tych (w 2009 roku ukazała się druga – rozbudowana – część), z której uczyłem się analizy technicznej (swoją drogą Zenon Komar był prezesem pierwszego biura maklerskiego – DM Magnus – w którym pracowałem).” – Wojciech Białek (WojciechBialek.pl)
3. Wspomnienia gracza giełdowego (Edwin Lefevre) – 6 głosów
“„Wspomnienia gracza giełdowego”ukazały się w 1923 roku. To biografia Jessiego Livermore’a – spekulanta działającego na przełomie wieków. Czytałem ją podczas hossy internetowej na przełomie XX i XXI wieku. Nic nie uległo zmianie. Co prawda nie było już taśm telegraficznych, hossa nie była na spółkach kolejowych tylko technologicznych, ale ludzka emocjonalność pozostała taka sama. Nawet czytanie o „bucket shopach” czyli usłudze dla drobnych inwestorów, których nie stać było na handel zwykłymi akcjami przypominała do złudzenia tzw. „spread-betting” (u nas nie zdołał zdobyć takiej popularności, jak w Wielkiej Brytanii).” – Grzegorz Zalewski
“Otwiera oczy na to jak działają rynki.” – Jacek Maliszewski (DMK)
“Jedyna książka która czytałem kilka razy.” – Michał Stopka (MichalStopka.pl)
“Majstersztyk, wybitna, zajmująca u mnie zaszczytne miejsce. To pozycja dla wszystkich inwestorów i spekulantów giełdowych a wstawki o psychologii tłumu, poprzez fabularyzację opowieści zawsze pozostaną nam mocno zakorzenione w pamięci. Minusem pozostaje tylko jej długość – zaczynając wieczorem rano jesteśmy już na mowie końcowej.” – Krzysztof Łucjan (Lucjan Trade)
4. Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym (Daniel Kahneman) – 6 głosów
“To w sumie klasyka gatunku, wiec nie ma co się specjalnie rozwodzić z wyjaśnieniami. Jednym zdaniem – jeśli nie widzisz gościa przebranego za małpę na środku boiska, to jeszcze nie znaczy, że go tam nie ma…:)” – Robert Sochacki (Beta Securities Poland)
“To finanse behawioralne w pigułce, no, w pigule. Mogę powiedzieć, że to najważniejsza rzecz, jaką czytałem w ostatnich latach.” – Robert Żukowski
“Przyznam, że przez długi czas od momentu, gdy zacząłem interesować się rynkami finansowymi, dość sceptycznie podchodziłem do kwestii znaczenia psychologii w procesach inwestycyjnych. Po pierwsze, czułem, że dookoła jest zbyt wielu szarlatanów mieniących się ekspertami, wykorzystujących zwyczajnie modę na psychologię w finansach. Po drugie, sądziłem, że jako trader, za którego decyzje podejmują systemy transakcyjne, kwestie psychologii nie są istotne. Z czasem zmieniłem swoje stanowisko na tyle, że uważam, iż każdemu z nas (nie tylko traderom), podstawowa wiedza na temat tego, jak funkcjonuje nasz mózg i psychika, zwyczajnie bardzo się przydaje w codziennym życiu. – Jacek Lempart” (SystemTrader.pl)
“Znajomość ograniczeń i uproszczeń jakie stosuje nasz mózg przyda się każdemu – niezależnie od tego czy kieruje się analizą techniczną czy fundamentalną. Warto zresztą polecić tą książkę każdemu, niezależnie od tego czy jest inwestorem czy nie.” – Dariusz Grupa (DariuszGrupa.pl)
“Noblista rozwiewa wiele mitów o naszej racjonalności i pomaga krytyczniej spojrzeć na samego siebie. Im szybciej uświadomisz sobie, że walczysz głównie z samym sobą i swoimi słabościami, tym lepiej, zwłaszcza na wymagającym rynku kapitałowym.” – Zbigniew Papiński (App Funds)
5. Giełda, wolność i pieniądze. Poradnik spekulanta (Van K. Tharpe) – 4 głosy
“Publikacja bardzo obszernie omawia kwestie zarządzania ryzykiem w inwestowaniu, które są kluczowe do tego aby osiągnąć sukces w długim terminie.” – Paweł Biedrzycki (Strefa Inwestorów)
“Bo dowiesz się, że inwestowanie bez strat NIE istnieje i to naturalny i normalny stan. Okaże się też, że możesz wiele razy się pomylić, a mimo to dobrze inwestować.” – Paweł Cymcyk (Związek Maklerów i Doradców)
6. One up on Wall Street (Peter Lynch) – 4 głosy
“Wspomnienia jednego z najlepszych stock pickerów w historii.” – Michał Cichosz (Skarbiec TFI)
“Fajnie przedstawione podejście fundamentalne” – Emil Łobodziński (DM PKOBP)
7. Analiza techniczna rynków finansowych (John J. Murphy) – 4 głosy
“Biblia analizy technicznej” – Marcin Reszka (Reszka.edu.pl)
8. Inteligentny inwestor (Benjamin Graham) – 4 głosy
“Książka ta, mimo że została napisana kilkadziesiąt lat temu jest wciąż aktualna. Niemniej jednak należy podkreślić duże różnice w bardzo zaawansowanym amerykańskim rynku akcji z uporządkowanym systemem prawnym, szacunkiem do inwestora czy postrzeganiem rynku kapitałowego przez społeczeństwo i wciąż wschodzącym polskim rynku akcji, który podąża swoimi ścieżkami.” – Mariusz Śliwiński (Maklers.pl)
“Ta pozycja – jakkolwiek już trochę archaiczna – jest doskonałą początkową lekturą dla kogoś, kto chce zapoznać się z analizą fundamentalną spółek.” – Wojciech Białek (WojciechBialek.pl)
9. Czarny łabędź (Nassim Nicholas Taleb) – 3 głosy
“Jak już inwestor myśli, że pozjadał wszystkie rozumy, to warto aby przeczytał tę książkę już jako dojrzały inwestor.” – Jacek Maliszewski (DMK)
“Dla mnie pierwsza z serii książek na temat prognozowania, losowości i nadmiernej pewności własnego osądu. Zdobyła rozgłos za sprawą kryzysu 2008 roku, ale jej wartość wykracza daleko poza sprawy (wówczas) bieżące.” – Robert Sochacki (Beta Securities Poland)
10. The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life (Alice Schroeder) – 3 głosy
“To najpełniejsza dotąd biografia Warrena Buffetta. Skupia się nie tylko na poszczególnych transakcjach ale w znacznej mierze na psychologii, osobowości i motywacji Buffetta, dzięki temu pozwala zrozumieć wiele jego działań od strony ludzkiej a nie finansowej – jak np. inna znakomita biografia Buffetta autorstwa Rogera Lowenstein.” – Piotr Żółkiewicz (Zolkiewicz&Partners)
“To nie jest książka o inwestowaniu, ale jest to bardzo wyczerpująca biografia wybitnego inwestora, Warrena Buffetta. Otwiera oczy na to jakim człowiek jest Warren i dlaczego to jego cechy osobowości były ważniejsze w odniesieniu długoterminowego sukcesu niż metody inwestycyjne. Długa, wyczerpująca lektura, dostępna wyłącznie po angielsku, ale dla wymagającego czytelnika będzie ciekawą pozycją.” – Tomasz Jaroszek (Doradca TV)
“To dzięki tej książce zrozumiałem, że za sukces odpowiada przede wszystkim wytrwałość, zaangażowanie, poświęcenie i etyka. W ten sposób Buffett wypracował jeden z największych majątków ówczesnego świata oraz legendarną reputację. To z tej książki dowiedziałem się o kulisach walnego zgromadzenia akcjonariuszy Berkshire Hathaway, które okazało się tak bardzo fascynujące, że pół roku później poleciałem do USA, aby wziąć w nim udział. Od tego czasu wiele się zmienia w moim życiu.” – Przemysław Gerschmann (Equity Magazine)
11. Zasady (Ray Dalio) – 3 głosy
“O tym, jak działać żeby osiągąć to, czego pragniemy.” – Marek Chajęcki (OSTC)
“Choć jest to dość świeża pozycja na polskim rynku wydawniczym, pryncypia Ray’a Dalio wcześniej już pojawiły się w wersji anglojęzycznej, a także częściowo jako ebook’i i animacje edukacyjne na YouTube.
Sam autor jest weteranem rynku kapitałowego, założycielem Bridgewater Associetes, który stworzył jeden z najlepszych amerykańskich hedge fund’ów, a sam stał się miliarderem z listy Fortune 500. Jednak zanim się nim stał, otarł się o bankructwo i rozważał porzucenie marzenia o własnym funduszu.
W tej dość obszernej książce Dalio oferuje wgląd w zasady, które stosował przez całe swoje życie osobiste i zawodowe, oraz w leżące u ich podstaw refleksje. Zaczyna książkę, wyjaśniając, że „Dobre zasady to skuteczne sposoby radzenia sobie z rzeczywistością”, a także że „Aby nauczyć się własnych zasad, spędzam dużo czasu na refleksji”.
„Zasady” składają się z trzech części. W pierwszej części, zatytułowanej „Skąd pochodzę”, Dalio opowiada o swojej karierze i założeniu Bridgewater. „Zasady życia” to nazwa drugiej części, która obejmuje podejście Dalio do wyzwań i możliwości życiowych. Wreszcie część trzecia obejmuje „Zasady pracy”. Książka przeplatana jest nauką samodoskonalenia, psychologią oraz faktami z życia prowadzącego fundusz hedgingowy. A jego zasady zostały zaprojektowane tak, aby zoptymalizować całe życie wokół osiągnięcia doskonałości, choć może to zabrzmieć abstrakcyjnie, kiedy to zrobisz, ugotujesz pewne rzeczy, które mogą być również dla ciebie ważne. Szczególnie polecam tę pozycję dla osób pracujących na rynku kapitałowym, managerom, a także tym czytelnikom, którzy szukają inspirujących i motywujących treści.” – Robert Kośka (F-Trust)
12. A Random Walk Down Wall Street (Burton G. Malkiel) – 2 głosy
“Książka – kompendium wiedzy o ograniczeniach w inwestowaniu, w tym dla profesjonalistów, a jednocześnie niezwykle popularna książka w USA (ok. 2 mln sprzedanych egzemplarzy w kilkunastu wydaniach od ok. 40 lat), kładąca teoretyczne i praktyczne podwaliny pod dynamiczny rozwój inwestowania pasywnego, jakie od ponad dekady obserwujemy za Oceanem i najprawdopodobniej będziemy obserwować także nad Wisłą..” – Zbigniew Obara (BM Alior Bank)
“Książka wyszła też w języku polskim, opatrzona tytułem „Błądząc po Wall Street”. To klasyczna pozycja z zakresu inwestowania ogóle (a w szczególności inwestowania pasywnego) opublikowana po raz pierwszy w 1973 r., która doczekała się do chwili obecnej aż 12 wydań (!) i została sprzedana w nakładzie przekraczającym 1,5 mln egzemplarzy. Przy pomocy licznych przykładów Malkiel udowadnia w niej (na podstawie danych z rynku amerykańskiego) że zarówno analiza techniczna, jak i fundamentalna nie umożliwiają inwestorom stosującym ww. metody analizy rynku systematyczne osiąganie lepszych wyników inwestycyjnych niż prosta (naiwna) strategia „kup i trzymaj”, czyli długoterminowa inwestycja polegająca na umieszczeniu w portfelu wszystkich spółek wchodzących w skład szerokiego indeksu giełdowego. Wskazuje także m.in. że na podstawie dotychczasowych wyników funduszy nie można wyciągać żadnych wniosków odnośnie do ich skuteczności w przyszłości (brak persystencji stóp zwrotu). Krytycznie odnosi się też do timingu stwierdzając, że inwestorzy stosujący go ryzykują przegapienie rzadkich i krótkotrwałych wzrostów mających duży wpływ na ostateczną stopę zwrotu. Reasumując – przełomowa książka, która stała się pozycją obowiązkową dla każdego, kto chce skutecznie długoterminowo zarządzać swoim portfelem inwestycyjnym.” – Tomasz Miziołek (ETF.com.pl)
13. Mała książeczka która podbija rynek (Joel Greenblatt) – 2 głosy
“Historia stylu jednego z najbardziej skutecznych inwestorów w kupowaniu świetnych spółek w dobrych cenach. – Michał Cichosz” – (Skarbiec TFI)
14. Najważniejsza rzecz (Howard Marks) – 2 głosy
15. Przeciw Bogom. Niezwykłe dzieje ryzyka (Peter L. Bernstein) – 2 głosy
“Otwiera oczy jak ważne jest zarządzanie ryzykiem w inwestowaniu.” – Jacek Maliszewski (DMK)
“Autor jest przede wszystkim praktykiem w dziedzinie inwestycji. Obie książki w przystępny sposób przedstawiają historię ewolucji procesu inwestowania. Książki warte przeczytania szczególnie dla sceptycznie podchodzących do faktu, iż proces inwestowania można zmierzyć w wielu aspektach (i to nie tylko parametr stopy zwrotu) a wyniki pomiaru poddać racjonalnej analizie. Odróżnić można dzięki tym pomiarom efekt przypadku od umiejętności. Muszę dodać, iż zanim te pozycje przeczytałem też się do tych sceptyków zaliczałem…” – Wojciech Brzoska (RiskOut)
16. Stocks for the Long Run (Jeremy Siegel) – 2 głosy
“Polecam tę książkę dla inwestora na każdym etapie zaawansowania. Odpowiada na wiele pytań jak m.in.: jakich stóp zwrotu można w dłuższym terminie oczekiwać z rynków akcji? Czy łatwo jest pobić rynek? Jak radzą sobie w dłuższym terminie „gorące” spółki z modnych sektorów (np. IT)? Czy udaje się „wyczuć” rynek? Jak sprawdzają się prognozy analityków? I wiele innych. Książka jest napisana przystępnie i ciekawie, łatwo się ją czyta.” – Jarosław Przybył (Investhink)
17. Zwykłe Akcje, Niezwykłe Zyski (Philipe Fisher) – 2 głosy
“Autor jest prekursorem inwestowania w growth stocks.” Michał Cichosz (Skarbiec TFI)