BLOG PASYWNA REWOLUCJA PODCAST ROZLICZANIE PODATKÓW WPISY WYWIADY

14 mitów rozliczenia podatkowego

Chyba nikt nie lubi rozliczać podatków. Ale, z drugiej strony, wcale nie musi to być droga przez mękę. W polskim Internecie krąży wiele mitów, że zawsze jest to trudne i czasochłonne. Można też spotkać niedopowiedzenia, półprawdy, a czasem też kompletne bujdy. Co prawda, nie jestem doradcą podatkowym, jednak, co chcę podkreślić, poszerzałem swoją wiedzę konsultując się z ekspertami podatkowymi, więc uważam, że wiedza którą mam do przekazania, jest wartościowa.

Mity, z którymi się mierzę:

  • MIT 1: Trzeba płacić podatki od zysków kapitałowych i dywidend
  • MIT 2: Od zysków ze sprzedaży trzeba zapłacić podatek Belki
  • MIT 3: Rozliczenie podatkowe jest trudne
  • MIT 4: Tylko polscy brokerzy zapewniają PIT-8C
  • MIT 5: Dane z PIT-8C przenosisz ręcznie do PIT-38
  • MIT 6: PIT-8C zapewnia prostotę rozliczenia (Dywidendy, PIT/ZG)
  • MIT 7: PIT/ZG składa się tylko w przypadku brokerów zagranicznych
  • MIT 8: Broker zagraniczny = samodzielne rozliczanie podatków
  • MIT 9: Transakcje w walutach obcych przelicza się na złote po kursie D-1
  • MIT 10: Urząd skarbowy nie ma wglądu w nasze zagraniczne inwestycje
  • MIT 11: Zapłaciłeś w USA 30% podatku od dywidendy – musisz dopłacić 4% w Polsce (Inwestowanie w ETF-y amerykańskie przez rachunek maklerski, który nie oferuje złożenia w Twoim imieniu formularza W8-BEN jest całkowicie nieopłacalne)
  • MIT 12: Rozliczanie strat z lat ubiegłych
  • MIT 13: Krajowa Informacja Skarbowa jest wiarygodnym źródłem informacji
  • MIT 14: Podatek u źródła – Deloitte/PWC są dobry źródłem informacji o stawkach podatku u źródła dla inwestorów indywidualnych

Wersja wideo

Wersja audio

Wersja tekstowa

MIT 1: Trzeba płacić podatki od zysków kapitałowych i dywidend

Tak, podatki trzeba płacić, ale uwaga na nazewnictwo! Bardzo często zyski kapitałowe używa się zamiennie z zyskami ze sprzedaży. Tymczasem, zyski kapitałowe to pojęcie szersze.

Zyski kapitałowe

  • Zyski ze sprzedaży
  • Dywidendy
  • Odsetki
  • Inne

Do zysków kapitałowych zaliczamy zyski ze sprzedaży instrumentów, ale także dywidendy odsetki i kilka innych. Zatem należy mówić, że podatki trzeba płacić od zysków ze sprzedaży i dywidend.

MIT 2: Od zysków ze sprzedaży trzeba zapłacić podatek Belki

No właśnie nie. 🙂

Podatek “Belki” płaci się od odsetek z obligacji, dywidend, oprocentowania lokat. To podatek zryczałtowany od przychodu. Mówi o nim Art. 30a ustawy o PIT.

Inwestorzy, którzy osiągają zyski ze sprzedaży płacą “podatek Giełdowy”. To zupełnie inny podatek! Do podatek liniowy, który płaci się od dochodu (przychody minus koszty). Ten podatek opisuje Art. 30b ustawy o PIT.

A zatem od zysków ze sprzedaży płaci się “podatek giełdowy”.

MIT 3: Rozliczenie podatkowe jest trudne

Wiele osób próbuje wmawiać nam, że rozliczenie podatkowe musi być trudne, czasochłonne i wymagać od nas specjalistycznej wiedzy regulacyjnej. Tymczasem rozliczenie podatkowe może być na prawdę proste i bezbolesne:

  • Inwestowanie pasywne = brak rozliczenia – obowiązek rozliczenia występuje tylko w tych latach, kiedy dokonałeś jakiejś sprzedaży. Jeżeli inwestujesz pasywnie, robisz tylko dopłaty i zawierasz transakcje kupna, w żadnym z tych lat obowiązku rozliczenia nie będzie. Pojawi się dopiero na samym końcu – przy sprzedaży
  • IKE/IKZE = brak rozliczenia – korzystając z rachunków emerytalnych, IKE lub IKZE, obowiązku rozliczenia nie będzie w ogóle. Nawet w przypadku zwrotu z IKE lub IKZE (wypłata przed osiągnięciem 60 lub 65 lat) nie trzeba się będzie bawić w żadne deklaracje – rozliczy nas broker.
  • ETF-y akumulujące – nawet jeżeli inwestujemy przez rachunek “zwykły”, korzystając z ETF-ów akumulujących dywidendy odpada nam połowa zabawy z rozliczeniem (nie rozliczamy dywidend).
  • PIT-8C – korzystając z brokera, który wystawia nam PIT-8C (czyli przeważnie polscy brokerzy ale nie tylko, o czym za chwilę) w każdym roku, w którym dokonywamy sprzedaży, rozliczenie podatkowe będzie dziecinnie proste, o czym więcej za chwilę.
  • Narzędzia do rozliczania podatków – niektórzy brokerzy zagraniczni dostarczają nam własne raporty podatkowe, a kilku innych można rozliczyć korzystając ze specjalnych narzędzi, w tym darmowych, o czym więcej za chwilę.
  • 1 rachunek “zwykły” – nie warto mnożyć rachunków “zwykłych”. Dla maksymalnej prostoty warto posiadać tylko jeden rachunek “zwykły”.

MIT 4: Tylko polscy brokerzy zapewniają PIT-8C

PIT-8C dostarczają głównie brokerzy polscy. Ale nie tylko. Również brokerzy zagraniczni, którzy działają w Polsce w formie oddziału. To dlatego otrzymujemy PIT-8C od belgijskiego Aion czy słowackiego Finax. Pełna lista podmiotów, które mają obowiązek wystawiać klientom PIT-8C jest określona w Art. 30b ustawy o PIT.

MIT 5: Dane z PIT-8C przenosisz ręcznie do PIT-38

W deklaracji PIT-38 muszą znaleźć się nasze przychody i koszty. Nie trzeba tych wartości liczyć samodzielnie. Są one zawarte w PIT-8C.

Te dane z PIT-8C do PIT-38 można przenieść ręcznie. Ale można też zrobić to jeszcze prościej. Kopia PIT-8C, który otrzymujemy od brokera, trafia również do urzędu skarbowego. Ten przygotowuje dla nas wstępnie wypełniony PIT-38. Jeżeli nie musimy uwzględnić przychodów i kosztów z innych źródeł, to wystarczy zatwierdzić tą wstępnie przygotowaną deklarację jednym kiknięciem. Twój e-pit będzie na Ciebie czekał pod adresem: podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

MIT 6: PIT-8C zapewnia prostotę rozliczenia

PIT-8C zasadniczo zapewnia prostotę rozliczenia. Ale są pewne wyjątki. Jeżeli inwestujecie w akcje lub ETF-y wypłacające dywidendy, czeka was więcej pracy. PIT-8C nie uwzględnia dywidend, więc w tym wypadku będziecie musieli rozliczać je sami.

  • Jedynym polskim brokerem, który zapewnia nam również rozliczenie dywidend jest XTB, chociaż oni akurat są nie dostarczają nam PIT-8C, lecz inny raport podatkowy, więc mimo że są polskim brokerem, to jeżeli inwestujecie w instrumenty zagraniczne, wstępnie wypełniony PIT-38 nie będzie na nas czekał – liczby z raportów od brokera będziemy musieli przepisać “ręcznie” do PIT-38.
  • Tymczasem raporty podatkowe dla zagraniczych brokerów zawierają przeważnie również rozliczenie dywidend.

Poza tym, PIT-8C nie zawiera informacji o naszych zyskach w podziale na poszczególne rynki. A to są informacje, które należy wpisać do PIT/ZG. Z tym formularzem wiąże się następny mit – że składa się go tylko w przypadku brokerów zagranicznych, o czym a chwilę.

MIT 7: PIT/ZG składa się tylko w przypadku brokerów zagranicznych

Według obiegowych opinii PIT/ZG nie składa się w przypadku korzystania z brokerów polskich. Tu sprawa jest nieco skomplikowana.

Jeżeli chodzi o stronę prawną, sprawa jest jasna: dokument jest wymagany zawsze, bez względu na to, czy korzystamy z brokera polskiego czy zagranicznego. W jakich wypadkach się go wypełnia mówi jego instrukcja. PIT/ZG wypełniają podatnicy, którzy uzyskali dochody/przychody opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 8, 9, 9a, art. 30b ust. 5a, 5b, 5e, 5f, art.30c ust. 4, 5 lub art. 30e ust. 8 i 9 ustawy. W żadnym z tych artykułów nie ma rozróżnienia na brokerów polskich i zagranicznych.

  • Taki stan rzeczy potwierdza też Robert Morawski, ekspert podatkowy, autor tego artykułu: https://www.parkiet.com/felietony/art36152671-pamietasz-o-pit-zg-tez-jest-do-kosza

Jednak prawo to jedno, a praktyka rynkowa jest inna. PIT-8C nie zawiera informacji o tym, jakie zyski osiągnęliśmy na poszczególnych rynkach, które są niezbędne do PIT/ZG. W praktyce podatnicy raczej go nie składają, a urząd skarbowy raczej się o ten dokument nie upomina. A przynajmniej, do tej pory się nie upominał. A zatem prawo mówi jedno, a praktyka rynkowa wygląda inaczej.

MIT 8: Broker zagraniczny = samodzielne rozliczanie podatków

Czy korzystanie z brokera zagranicznego oznacza, że jesteśmy skazani na samodzielne rozliczanie podatków? Niekoniecznie.

Niektórzy brokerzy, pomimo że nie mają takiego obowiązku, dostarczają nam raporty podatkowe:

  • Saxo Bank
  • Exante

Raporty od tych brokerów zawierają rozliczenie kompleksowe – zysków ze sprzedaży, dywidend oraz dane do PIT/ZG.

W przypadku kilku innych brokerów istnieją narzędzia do rozliczania podatków, w tym bezpłatne:

  • Interactive Brokers
  • Degiro
  • Lynx
  • Exante
  • eToro
  • Tastyworks

Narzędzia, które pomagają rozliczać tych brokerów to np. PodatekGieldowy.pl, PITFX.PL czy USSOFT.USSTOCKS.pl. Opowiem o nich w osobnym materiale.

Jak widzicie, brokerów zagranicznych niekoniecznie musimy rozliczać samodzielnie. Ich lista nie jest (na razie) bardzo długa, ale jest i tak dłuższa niż lista sensownych polskich brokerów, którzy umożliwiają nam inwestowanie na rynkach zagranicznych.

MIT 9: Transakcje w walutach obcych przelicza się na złote po kursie D-1

Gdybyście chcieli samodzielnie rozliczać podatki, czeka was m.in. samodzielnie przeliczanie transakcji w walutach obcych na złote. W blogosferze najczęściej można spotkać się opinią, że transakcje przelicza się po kursach walutowych z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego zawarcie transakcji na giełdzie (D-1). Tymczasem rzeczywistość jest nieco bardziej skomplikowana.

  • Na rynku funkcjonują przynajmniej 3 podejścia do tematu – jak widać sami brokerzy w różnych sposób interpretują prawo.
  • Najczęściej stosowane jest podejście zakładające przeliczenie po kursach z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego nie zawarcie, lecz rozliczenie transakcji na giełdzie (D+2-1, czyli D+1)

Jaka jest prawda – nie wiem. Eksperci podatkowi, do których udało mi się dotrzeć wskazują, że prawidłowym podejściem jest “D+1” i ja, przy obecnym stanie wiedzy, przyjmuję taką wykładnię. Więcej na ten temat dowiecie się z mojego artykułu o przeliczaniu transakcji w walutach obcych na złote.

Źródło: https://stockbroker.pl/jak-przeliczac-waluty-w-rozliczeniu-podatkowym/

MIT 10: Urząd skarbowy nie ma wglądu w nasze zagraniczne inwestycje (przez brokerów zagranicznych)

Zasadniczo jest to prawda. Broker polski wysyłając nam PIT-8C, kopię formularza wysyła automatycznie do urzędu skarbowego. W przypadku brokerów zagranicznych nic takiego się nie dzieje. Brokerzy zagraniczni (nie działający w Polsce w formie oddziału) nie wysyłają PIT-8C ani nam ani naszemu fiskusowi. To oznacza, że urząd skarbowy ma ograniczone możliwości zweryfikowania, czy nasza deklaracja podatkowa jest zgodna z rzeczywistością.

Ale to się powoli zaczyna zmieniać. Komunikacja transgraniczna między urzędami skarbowymi jest coraz lepsza i urzędu zaczynają mieć coraz większa wiedzę na temat naszej aktywności zagranicznej. Widziałem na własne oczy list polskiego urzędu skarbowego do podatnika z prośbą o wytłumaczenie się jakichś transakcji przez brokera zagranicznego. Zdecydowanie nie polecam uchylać się płacenia podatków. Przede wszystkim warto być uczciwym. Poza tym, ukrywanie zysków (gdyby komuś to przyszło do głowy) będzie coraz trudniejsze, a kary z to są wysokie.

MIT 11: Zapłaciłeś w USA 30% podatku od dywidendy – musisz dopłacić 4% w Polsce

Jeżeli korzystacie z ETF-ów zarejestrowanych w USA, które wypłacają dywidendy, część zostanie wam pobrany podatek u źródła. Wysokość podatku, który zostanie pobrany w USA, zależy od tego, czy złożycie formularz W-8BEN. To formularz, który potwierdza naszą rezydencję podatkową. Jeżeli formularz W-8BEN:

  • złożyliście – od dywidendy pobiorą wam 15%
  • nie złożyliście – od dywidendy pobiorą wam 30%

Suma podatku zapłaconego zagranicą i w Polsce musi wynosić 19%. Więc, jeżeli złożyliście W-8BEN i pobrano wam 15%, to do fiskusa trzeba będzie dopłacić 4%.

Jednak, nie każdy dom maklerski oferuje możliwość złożenia tego formularza. Poza tym, ktoś może o nim zapomnieć. Więc, co w przypadku, gdy nie złożymy W-8BEN i pobrano nam 30%? W blogosferze rozpowszechniana jest teza, że wówczas i tak trzeba będzie dopłacić te 4%. Jest to podstawą przekonania, że inwestowanie w ETF-y amerykańskie przez rachunek maklerski, który nie oferuje złożenia w Twoim imieniu formularza W8-BEN jest nieopłacalne. I tu warto powiedzieć o 2 sprawach:

  1. Problem ze złożeniem formularza W-8BEN najczęściej występuje w przypadku brokerów polskich. Ale te, przecież nie dają dostęp do ETF-ów w USA. Dostęp do ETF-ów amerykańskich umożliwiają brokerzy zagraniczni. Nie jest mi znany ani jeden podmiot, oferujący inwestowanie w ETF-y amerykańskie, który nie umożliwiałby złożenie formularza W-8BEN.
  2. Być może zdarzały się przypadki, że urząd skarbowy wezwał kogoś do zapłacenia tych 4%, ale prawo zasadniczo stoi tu po stronie podatnika.
    1. Art 30a ust 9 ustawy o PIT wskazuje, że podatnicy, o których mowa w art. 3 ust. 1, uzyskujący poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przychody (dochody) określone w ust. 1 pkt 1–5, od zryczałtowanego podatku obliczonego zgodnie z ust. 1, od tych przychodów (dochodów), odliczają kwotę równą podatkowi zapłaconemu za granicą, jednakże odliczenie to nie może przekroczyć kwoty podatku obliczonego od tych przychodów (dochodów) przy  zastosowaniu stawki 19%.
    2. Taki stan rzeczy potwierdza np. wyrok WSA w Gliwicach (I SA/Gl 24/22) – urząd skarbowy żądał od podatnika 4%, ale są uznał to za nieuprawnione. Wyrok WSA na dzień 2023-02-21 jest jeszcze nieprawomocny. Jednak możemy odwrócić tą sytuację. Czy istnieją jakiekolwiek wyroki, które wskazywałyby na obowiązek dopłaty tych 4%? Ja takich wyroków nie kojarzę. Jeżeli ktoś z was takie zna, będę wdzięczny o zalinkowane do nich.

Mogę uwierzyć w to, że zdarzało się, że fiskus wezwał podatnika do dopłaty tych 4%. Jednak, biorąc po uwagę, aktualny stan wiedzy urzędu skarbowego o naszej zagranicznej działalności, nie wierzę aby były to masowe przypadki. A tak, jak wspomniałem, wszystko wskazuje na to, że prawo stoi po stronie podatnika.

MIT 12: Rozliczanie strat z lat ubiegłych

Panuje dość powszechne przekonanie, że rozliczając straty z lat ubiegłych, można rozliczać maksymalnie 50% straty z jednego roku. Tak faktycznie było – do 2018 roku. Ale się zmieniło. Od 2019 można rozliczać 100% straty z danego roku, przy czym maksymalna wartość straty do rozliczenia to 5 mln zł. Zatem, jeżeli macie jeszcze jakieś straty z roku 2018, możecie rozliczyć 50% straty z tego roku. Natomiast straty z lat 2019 i późniejszych już “po nowemu”.

O zasadach rozliczania strat z lat ubiegłych przeczytacie z Art. 9 ust. 3 ustawy o PIT. Polecam wam też artykuł Roberta Morawskiego w Parkiecie.

MIT 13: Krajowa Informacja Skarbowa jest wiarygodnym źródłem informacji

Krajowa Informacja Skarbowa może być przydatnym źródłem w sprawach prostych. Jednak w sprawach skomplikowanych, gdy w grę wchodzą większe pieniądze, lepiej nie nich nie polegać. Tam naprawdę nie pracuje prawnicza elita. A w razie, gdyby doszło do sprawy sądowej, ich odpowiedź, nawet pisemna, nie będzie miała w postępowaniu żadnej wartości.

Jeżeli sprawa jest skomplikowana i w grę wchodzą duże pieniądze, konsultujecie się dobrym prawnikiem.

MIT 14: Raporty Deloitte/PWC są odpowiednim  źródłem informacji o stawkach podatku u źródła dla inwestorów indywidualnych

Inwestując w ETF-y zagraniczne wypłacające dywidendy, część podatku od dywidendy trzeba będzie zapłacić w kraju ich rejestracji, a część dopłacić polskiemu fiskusowi. Tak, aby suma wyniosła 19%. W różnych krajach są różne poziomy podatku u źródła (którym objęte są dywidendy). Chcąc optymalizować podatki, warto brać pod uwagę miejsce rejestracji ETF-u (domicile).

Analizując ETF-y według miejsca rejestracji wiele osób sięga po raporty Deloitte czy PWC. To faktycznie firmy z najwyższej półki, o wysokie wiarygodności. Jednak raporty, po które sięgają inwestorzy niekoniecznie są właściwym dla ich sytuacji źródłem informacji.

Weźmy przykłąd raportu Deloitte Withholding Tax Rates. Zgodnie z nim dywidendy są objęte podatkiem 25%. Tymczasem, jest to niezgodne z rzeczywistością. Dywidendy z Irlandii objęte są stawką 0%, co potwierdza wartość dywidendy, która wpływa na rachunek maklerski. To podważa wiarygodność pozostałych liczb. Zresztą już lektura pierwszego zdania powinna powodować zapalenie się u nas lampki ostrzegawczej. Jest tam mowa o tym, że stawki odnoszą się do “nonresident companies” czyli firm a nie osób prywatnych.

Źródło: https://www.deloitte.com/content/dam/assets-shared/legacy/docs/analysis/2022/dttl-tax-withholding-tax-rates.pdf

 

Drugi przykład to dane PWC Tax Summaries. Zgodnie z nim inwestorów z Polski inwestujących w ETF-y zarejestrowane we Francji obowiązuje stawka 15%. To też nie jest zgodne z prawdą. Informacje z DM BOŚ wskazują, że dla Francji ten podatek wynosi 30%. Takie dane podawał mi w wywiadzie Dyrektor Departamentu Rynku Wtórnego w DM BOŚ. Ostatnio potwierdzałem to też dodatkowo z pracownikami DM BOŚ.

Jakie wnioski? Moja rada jest taka: jeżeli chcecie sprawdzić ile podatku u źródłu pobierają ETF-y z różnych krajów, pytajcie i to swojego brokera. Oni wiedzą ile dywidendy wpływa klientom na rachunki i jaka to jest wartość w stosunku do dywidendy brutto.

Źródło: https://taxsummaries.pwc.com/france/corporate/withholding-taxes
4.7 3 votes
Article Rating

Artur Wiśniewski

Redaktor naczelny ;) Makler Papierów Wartościowych (2370), inwestor indywidualny. Interesuje się rynkiem akcji, obligacji, funduszy, ETF i inwestycji alternatywnych. Lubi piłkę nożną, rower i góry.

Powiadomienia o nowych komentarzach
Powiadom o
guest

6 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Arek
Arek
1 rok temu

Dzięki. Ciekawy wpis

Roman
Roman
1 rok temu

Cześć Arturze! Bardzo dziękuję)czekam na tekst)

Leszek
Leszek
1 rok temu

Czy jest możliwość złożenia PIT/ZG online poprzez twój e-PIT? Nie znalazłem takiej opcji w systemie, po złożeniu zeznania w PIT-38 jest tylko lakoniczna informacja o załączniku (poz. 69) i wpisane jest PIT/ZG ale załącznika nigdzie nie znalazłem. Trzeba sie udać do urzędu żeby to złożyć? Wszystkie dane przekazane przez brokera posiadającą spółkę w Polsce zgadzają się z PIT-8C, aczkolwiek transakcja była na ETF-ach z giełdy niemieckiej i nie wiem czy załączniki PIT/ZG jest tutaj istotny.

Lukasz
Lukasz
1 rok temu
Reply to  Leszek

Dołączam do pytania. w jaki sposób edytowac poz.69 a zarazem dodać PIt/ZG poprzez Twoj e-pit?

Robert
Robert
1 rok temu

Odnośnie 11. Jednak większość dywidend zagranicznych są od zakupionych akcji, a dostęp do akcji np. w USA jest powszechny u polskich brokerów, którzy nie mają formularza W8BEN.

trackback

[…] 14 mitów rozliczenia podatkowego […]