Wskaźnik rentowności aktywów (ROA) – spółki WIG20, mWIG40, sWIG80

Co to jest wskaźnik rentowności aktywów (ROA)?

Wskaźnik rentowności aktywów informuje o tym jaka jest relacja między zyskiem netto a całkowitą wartością aktywów.

ROA jest jednym najbardziej powszechnych i najłatwiej dostępnych wskaźników rentowności. Bardziej znany i jeszcze łatwiej dostępny jest chyba tylko ROE (wskaźnik rentowności kapitału własnego).

Analiza Du Ponta

Wskaźnik rentowności aktywów (ROA) jest ściśle powiązany ze wskaźnikiem rentowności kapitału własnego (ROE), co znajduje odzwierciedlenie w modelu Du Ponta. Celem modelu jest wyjaśnienie poziomu ROE. Podstawowe równanie ma postać 3-czynnikową. Po skróceniu licznika i mianownika pierwszych dwóch czynników (przychody) równanie przyjmuje postać 2-czynnikową, a jednym z nich jest ROA. ROE to iloczyn ROA oraz ilorazu Aktywa/Kapitał własny (wskaźnik pokazujący stopień dźwigni finansowej). Po przekształceniu, ROA jest równe iloczynowi ROE oraz Kapitał własny/Aktywa.

Zysk a gotówka

Wskaźnik rentowności aktywów (ROA) zależy przede wszystkim od zysku. Ten jednak nie zawsze ma pokrycie w przepływach operacyjnych. Całkiem sporo jest spółek które wykazują zysk, lecz gotówki w kasie nie ma. W takich wypadkach wysoka rentowność aktywów może być złudna. Są również spółki, które pokazują niski zyski, podczas gdy przepływy operacyjne są wysokie.

Wskaźnik rentowności aktywów – spółki WIG20, mWIG40, sWIG80

Wśród spółek WIG20, mWIG40, sWIG80 wskaźnik rentowności kapitału własnego wynosi przeciętnie 5% (mediana, dane za 12 ostatnich miesięcy). Zdarzają się spółki o ujemnej rentowności – te które wykazują ujemny zysk. Większość spółek zamyka się z rentownością aktywów w przedziale 0-10%. Zdarzają się też spółki, których rentowność sięga kilkudziesięciu procent.

Branże

Wskaźnik rentowności aktywów wykazuje bardzo zróżnicowanie pod względem branży. Najwyższą rentownością cechują spółki z rynku kapitałowego, przemysłu surowcowego, paliwowego i informatyki. Najniższe rentowności występują w przypadku budownictwa, ubezpieczeń i banków.

Spółki o wysokim ROA

Wśród spółek o najwyższej rentowności aktywów znajdziemy sporo spółek gamingowych, m.in. LiveChat, TSGames, Playway, Playway, 11 bit, CD Projekt. Przeważnie są to spółki, która charakteryzują się niskim poziomem zobowiązań – gdzie dużą część pasywów stanowi kapitał własny. Spółki te przeważnie mają też wysokie zyski.

ROA vs ROE

Jak bardzo rentowność aktywów spółki (ROA) różni się od rentowności jej kapitału własnego (ROE)? Zgodnie z modelem Du Ponta ROE i ROA są ze sobą ściśle powiązane. Dla spółek WIG20, mWIG40, sWIG80 (za ostatnie 12M) współczynnik korelacji między ROE i ROA wynosi 0,75. Z modelu wynika, że iloraz ROE/ROA można zapisać jako Aktywa/Kapitał własny. Jak poszczególne branże wypadają pod tym względem? Na pierwszy plan wysuwają się ubezpieczyciele (PZU) oraz banki – te charakteryzują się najwyższym poziomem dźwigni finansowej. W pozostałych branżach zróżnicowanie jest dużo mniejsze.

Przyglądając się poszczególnym spółkom, wśród spółek o najwyższej dźwigni finansowej, oprócz banków i ubezpieczycieli znajdziemy też przedstawicieli budownictwa czy handlu, m.in. Budimex, Eurocash czy CCC. Raczej nie są to spółki o wysokim zadłużeniu finansowym, lecz handlowym (finansujące się na dostawcach). Najniższe poziomy mnożnika Aktywa/Kapitał własny (ROE/ROA) cechują m.in. LiveChat, CD Projekt, 11 bit – generalnie spółki, które nie mają wielu zobowiązań (w pasywach dominuje kapitał własny).

Jak ROA zmienia się w czasie?

Wskaźnik rentowności aktywów policzony dla WIG zmienia się w czasie mniej więcej w rytmie zmian zysków spółek, czyli mniej więcej w rytmie cyklu koniunkturalnego. Jak widać na wykresie, wzrostom (spadkom) ROA przeważnie towarzyszą też wzrosty (spadki) ROE.

Analizując powyższy wykres wydaje się, że korelacja między ROE i ROA jest wysoka. Widać to jeszcze lepiej na wykresie wystandaryzowanym (poniżej).

ROA vs WIG

Jak bardzo ROA zmienia się w rytmie zmian cyklu koniunkturalnego? Z poniższego wykresu wynika, że korelacja jest raczej wysoka. Chociaż zdarzały się okresy gdy WIG wzrastał, mimo że ROA spadało (np. 2013-2015). Z wykresu wynika, że ROA jest raczej opóźniony w stosunku do WIG. Nie byłby więc pewnie przydatny jako wskaźnik wyprzedzający.

Analiza wykresu wystandaryzowanego (poniżej) potwierdza raczej wysoką korelację między WIG i ROA. W tym przypadki też rzuca się w oczy opóźnienie ROA względem WIG. Można to zrozumieć, bo ROA obliczana jest m.in. na podstawie zysków. WIG, podobnie jak inne indeksy, wyprzedza zmiany zysków o kilka kwartałów.