Czym jest cykl operacyjny? Jaka jest jego długość w przypadku spółek GPW? Jaka jest struktura cyklu operacyjnego? Czym się różni cykl operacyjny od cyklu konwersji gotówki?
Co to jest cykl operacyjny?
Cykl operacyjny to jeden ze wskaźników aktywności (efektywności). Cykl operacyjny oznacza liczbę dni, które upływają od zakupu przez spółkę surowców i materiałów (z których produkują towary) do otrzymania zapłaty za sprzedany towar. Spółki nabywają surowce, z których produkowane są towary, w efekcie czego powstają zapasy. Następnie produkty są sprzedawane i powstają należności. Potem klient opłaca fakturę, do spółki trafia gotówka i cykl się zamyka. Cykl operacyjny jest sumą cyklu należności i cyklu zapasów.
Cykl operacyjny = cykl należności + cykl zapasów
Interpretacja
Im krótszy cykl operacyjny, tym lepiej, bo tym szybciej zainwestowana gotówka wraca do spółki i może być ponownie wykorzystana. Bezpieczna wartość wskaźnika cyklu operacyjnego zależy od branży w której działa firma oraz jej specyfiki. Na poniższych diagramach będzie to dobrze widać.
Spółki WIG20, mWIG40, sWIG80
Przeciętna długość cyklu operacyjnego wynosi 133 dni. Większość spółek charakteryzuje się cyklem operacyjnym trwającym do pół roku. Chociaż są i takie, których cykl operacyjny wynosi ponad rok.
Branże
Jak na dłoni widać, że specyfika branży ma ogromne znaczenie. Zróżnicowanie cyklu operacyjnego pod względem branż jest bardzo duże. Najkrótszy przeciętnie cykl operacyjny mają spółki z branży telekomunikacyjnej, energetycznej, usług innych, przemysłu chemicznego, surowcowego i paliwowego. Na drugim biegunie są deweloperzy, przemysł farmaceutyczny czy handel detaliczny.
Najdłuższy cykl operacyjny
Najdłuższym cyklem operacyjnym charakteryzują się (obecnie) Braster, BA Haolding, Echo, Polnord, LC Corp, Dom Development. Jest spory udział deweloperów, czego można się było spodziewać. Znajdziemy tu też spółki produkcyjne, jak Ursus, Vistula, CCC.
Najkrótszy cykl operacyjny
Najkrótszy cykl operacyjny występuje w przypadku spółek PEP, Dino Polska, Enter Air, Netia, Amrest.
Struktura cyklu operacyjnego
Cykl operacyjny jest sumą cyklu należności oraz cyklu zapasów. Udział obu składników w cyklu operacyjnym bywa bardzo różny. Przeciętny udział cyklu zapasów i należności jest mniej więcej równy. Ale są spółki tez spółki o dużym zróżnicowaniu. Z jednej strony są takie, które mają relatywnie krótki cykl zapasów oraz długi cykl należności, jak CD Projekt, Netia, Rafako, Asseco BS, Enter Air czy Benefit. Ale są też inne, które mają odwrotne proporcje – duży udział zapasów, a mały należności (Dom Development, Atal, LC Corp, Vistula, Ba Holding, Bytom, Dino, LPP).
Cykl należności vs cykl zapasów
Cykl zapasów i cykl należności mogą mieć różny udział w cyklu operacyjnym. A co z wartościami bezwzględnymi? Co ciekawe, występuje istotna korelacja (0,79) między cyklem należności a cyklem zapasów. Oznacza to, że im dłuższy cykl należności, tym dłuższy cykl zapasów. Współczynnik korelacji został policzony dla spółek WIG20, mWIG40, sWIG80 na podstawie danych za ostatni okres rozliczeniowy (1Q lub 2Q 2018).
Cykl operacyjny vs ROE
Rentowność kapitału własnego zależy między innymi od wskaźnika rotacji aktywów, co wynika wprost z modelu Du Ponta. Jako, że należności i zapasy są składnikami aktywów sprawdziłem, czy występuje korelacja między cyklem operacyjnym a ROE. Współczynnik korelacji wynosi zaledwie -0,34, więc nie można mówić o istotnej korelacji. Chociaż ujemny charakter tej słabej korelacji jest raczej rozumiały (im krótszy cykl, tym wyższe ROE).
Cykl operacyjny a cykl konwersji gotówki
Cykl operacyjny liczy się od zakupu materiałów do otrzymania zapłaty za towar. Jednak nie jest to tożsame z obiegiem gotówki, ponieważ spółki za towar często mogą płacić z opóźnieniem (korzystając z tzw. kredytu kupieckiego). Zaangażowanie gotówki w ten proces jest krótsze – różnica tkwi w długości cyklu zobowiązań. Cykl operacyjny pomniejszony o cykl zobowiązań to cykl konwersji gotówki.
Cykl konwersji gotówki = cykl operacyjny – cykl zobowiązań
